PROGRAM PROFILAKTYKI NA LATA 2013 - 2018
Spis treści
1. Wstęp.
2. Podstawa prawna.
3.
Cele strategiczne.
4. Obszary
zagrożeń.
5. Metody pracy
i sposoby realizacji programu.
6. Diagnoza
środowiska lokalnego.
7. Zadania dla
pracowników szkoły i rodziców.
8.
Strategia działań profilaktycznych:
I
etap edukacyjny - nauczanie zintegrowane,
II
etap edukacyjny - klasy IV - VI,
III
etap edukacyjny - gimnazjum.
9. Monitoring i ewaluacja działań profilaktycznych.
10. Procedury
postępowania w sytuacjach kryzysowych.
11. Metoda szkolnej interwencji profilaktycznej.
12. Załączniki.
- programy wychowawczo-profilaktyczne i edukacyjno-profilaktyczne realizowane w poszczególnych etapach edukacyjnych,
- scenariusze zajęć profilaktycznych,
- scenariusze spotkań z rodzicami i nauczycielami,
- narzędzia badawcze do diagnozy środowiska szkolnego,
- literatura przedmiotu.
* * *
1. WSTĘP
Wychowanie - jedno z podstawowych zadań
szkoły - to proces złożony, ukierunkowany na wspomaganie dziecka
w jego rozwoju fizycznym, psychicznym, społecznym oraz duchowym,
mający na celu ukształtowanie człowieka według określonych norm,
przyjętych w danym społeczeństwie. Niestety, proces wychowawczy,
jak i osoby nim objęte mogą podlegać oddziaływaniom czynników
destrukcyjnych. W takich sytuacjach konieczne są przedsięwzięcia
o charakterze profilaktycznym, które dają szansę na usunięcie
zagrożeń i przywrócenie prawidłowych procesów rozwojowych.
Najczęściej spotykane w naszym środowisku czynniki ryzyka to:
1. Nikotynizm i alkoholizm w rodzinie - palenie papierosów i
nadużywanie alkoholu
przez rodziców, a często również przez starsze
rodzeństwo, zgoda na takie
zachowania w środowisku życia dziecka kształtują w nim
przekonanie, o
normalności tego zjawiska. Nie odczuwa ono bariery
psychicznej i moralnej przed
podjęciem inicjacji nikotynowej i alkoholowej już w
dzieciństwie.
2. Bezrobocie i ubóstwo oraz towarzysząca często tym zjawiskom
nieporadność
życiowa rodziców lub przeciwnie - całkowite skupienie
na zdobywaniu środków do
życia, wyjazdy rodziców za granicę na długi okres
czasu, powodują osłabienie
nadzoru nad dziećmi, rozluźnienie dyscypliny
wychowawczej.
3. Nieporadność wychowawcza rodziców - niestety, wielu rodziców
nie posiada
odpowiednich umiejętności wychowawczych, koniecznych do
pokierowania
rozwojem dziecka.
4. Niska motywacja do nauki - to zjawisko nasilające się w
ostatnich latach. Wiedza
i nauka przestały być w naszym środowisku wartością,
dla której warto poświęcić
czas i wysiłek, dzieci i młodzież są bardziej podatni
na wpływ mediów.
5. Spadek autorytetu nauczyciela i wychowawcy, spowodowany
nałożeniem na
nauczycieli wielu nowych obowiązków dydaktycznych,
wychowawczych i
administracyjnych a jednocześnie odebranie im narzędzi
do egzekwowania efektów
jego pracy.
Łącznie z czynnikami ryzyka wymienionymi wcześniej daje to
uczniom poczucie bezkarności i zniechęca do podejmowania
konstruktywnej aktywności.
W swoich działaniach skupimy się na
profilaktyce:
1. Pierwszego stopnia skierowanej do:
- całej społeczności uczniowskiej mającej na celu promocję
zdrowia,
bezpieczeństwo, zapobieganie
pojawianiu się problemów związanych z
zachowaniami destrukcyjnymi,
- nauczycieli i pracowników szkoły,
- rodziców uczniów,
Realizują je wszyscy nauczyciele, pracownicy szkoły i
rodzice.
Działania pierwszego stopnia prowadzone są na kilku
poziomach:
- informacyjnym - działania pomocne w profilaktyce, same
nie prowadzą do
redukcji niepożądanych
zachowań,
- edukacji psychologicznej i społecznej - działania, które
dostarczają wiedzy i
umiejętności niezbędnych do
tego, by uczniowie byli w stanie sami lepiej radzić
sobie z zagrożeniami, np.
uzależnieniem, stresem, itp. ze wszystkich działań
najskuteczniejsze w
zapobieganiu uzależnieniom,
- działalności alternatywnej - działania te mają zaspokoić
potrzeby uczniów, np.
bycie zadowolonym, odprężonym,
potrzeby zabawy, kontaktu z innymi.
2. Drugiego stopnia - to działania skierowane do uczniów o
najwyższym ryzyku
dysfunkcjonalności pomagające im w jego redukcji.
Tę formę profilaktyki realizują nauczyciele, pedagog
szkolny, terapeuci i specjaliści
współpracujący ze szkołą.
w górę
2.
PODSTAWA PRAWNA
Podstawę prawną do wprowadzenia
działań profilaktycznych, w ramach szkolnego programu
profilaktyki, stanowią:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art. 72,
- Konwencja o Prawach Dziecka - art. 3, art. 19, art. 33,
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. O systemie oświaty - (Dz.
U. z 1996 r. nr 67
poz. 329 z późniejszymi zmianami),
- Rozporządzenia MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie
podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia
ogólnego w
poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 30 sierpnia 2012
r., poz. 977),
- Rozporządzenia MEN z dnia 9 lutego 2007 r. zmieniające
rozporządzenie w
sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz
publicznych szkół
(Dz. U. nr 35 z 27 lutego 2007 r., poz. 222),
- Rozporządzenie MEN z dnia 17 lutego 2012 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie
sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści
dotyczących wiedzy o życiu
seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i
odpowiedzialnego rodzicielstwa,
o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz
metodach i środkach świadomej
prokreacji zawartych w podstawie programowej
kształcenia ogólnego
(Dz. U. z 22 marca 2012 r., poz. 300),
- Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie
szczegółowych form
działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci
i młodzieży zagrożonych
uzależnieniem (Dz. U. nr 26 z 2003 r., poz. 226),
- Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad
udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w
publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach,
- Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia
psychicznego. Dz. U. z 2011 nr 231 poz.1375. Brzmienie od 1
stycznia 2012.
- Program Ochrony Zdrowia Psychicznego,
- Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych,
- Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii,
- Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV,
- Dokumenty szkolne (statut szkoły, program wychowawczy, WSO,
regulaminy).
w górę
3.
CELE STRATEGICZNE
Priorytetowa
wartość:
Kształtowanie i
promowanie zdrowia jako dobrostanu fizycznego, psychicznego
i społecznego.
-
W oparciu o wyniki diagnozy
oraz wyłonione problemy ustalono, że program profilaktyki
Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Grudziądzu ma
następujące cele główne:
- Wspomaganie ucznia w jego wszechstronnym rozwoju oraz
ochrona przed
zagrożeniami współczesnego świata.
- Podejmowanie działań promujących zdrowie, bezpieczeństwo,
kulturę.
- Zapobieganie przemocy, agresji, nietolerancji, niskiej
kulturze osobistej oraz braku
motywacji do nauki.
Z uwagi na różnice wiekowe uczniów w ZSO nr 1 w Grudziądzu,
zostają ustalone cele szczegółowe dla poszczególnych grup
wiekowych.
Szkoła Podstawowa kl. I – III.
1. Zdobywanie podstawowych umiejętności porozumiewania się
w grupie
rówieśniczej.
2. Budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby, dostrzegania
mocnych stron
swojej osobowości.
3. Kształcenie umiejętności radzenia sobie w trudnych
sytuacjach.
4. Rozwijanie postaw asertywnych.
5. Podwyższanie poczucia własnej wartości.
6. Wprowadzenie szerokiej edukacji informacyjnej dotyczącej
zapobiegania
problemom, przemocy, agresji, nietolerancji, niskiej
kulturze osobistej, braku
motywacji do nauki.
7. Promowanie zdrowia, bezpieczeństwa i kultury w życiu
codziennym.
8. Informowanie młodzieży o różnych rodzajach zagrożeń
zdrowia i życia człowieka
(palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, środków
psychoaktywnych, zachowanie
agresywne i przestępcze, sekty).
Szkoła Podstawowa kl. IV – VI.
1. Wyposażenie uczniów w wiedzę dotycząca skutków palenia
tytoniu, spożywania
alkoholu oraz zażywania innych substancji odurzających.
2. Ukształtowanie przekonań uczniów o potrzebie życia bez
nałogów.
3. Zrozumienie przez uczniów źródeł zachowań agresywnych i
ich skutków osobistych
i społecznych.
4. Ukazanie zachowań alternatywnych w sytuacjach
wzbudzających agresję.
5. Rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów
międzyludzkich.
6. Udzielanie rodzicom pomocy w sprawach wychowawczych i
społecznych.
Gimnazjum.
1. Wyposażenie uczniów w wiedzę dotyczącą skutków wszelkich
używek.
2. Ukształtowanie przekonań uczniów o potrzebie życia bez
nałogów.
3. Pobudzanie motywacji uczniów do nauki i rozwijania
zainteresowań.
4. Udzielania rodzicom pomocy w sprawach wychowawczych i
społecznych.
w górę
4. OBSZARY ZAGROŻEŃ
Na podstawie prowadzonej
obserwacji i ewaluacji poprzedniego programu profilaktyki
wyłoniono następujące obszary zagrożeń:
a) Szkoła Podstawowa kl. I – III:
1. Profilaktyka uzależnień.
2. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych.
3. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole.
4. Promowanie zdrowego stylu życia.
5. Bezpieczeństwo w szkole i podczas zabaw.
6. Współpraca z rodzicami.
b) Szkoła Podstawowa kl. IV – VI:
1. Wyposażenie uczniów w wiedzę dotyczącą skutków
palenia tytoniu,
spożywania alkoholu oraz
zażywania innych substancji.
2. Ukształtowanie przekonań uczniów o potrzebie życia
bez nałogów.
3. Wyposażenie uczniów w umiejętności społeczne:
- radzenie sobie ze stresem,
- rozwiązywanie konfliktów,
- podejmowanie decyzji,
- opieranie się presji grupy
rówieśniczej i wpływ reklamy,
- ponoszenie porażek,
- asertywność.
4. Pobudzenie motywacji uczniów do nauki i rozwijania
zainteresowań.
5. Aktywizowanie rodziców do właściwej pomocy dziecku.
c) Gimnazjum:
1. Zagrożenie kontaktem z substancjami zmieniającymi
świadomość.
2. Palenie papierosów.
3. Problem wagarów i ucieczek z lekcji.
4. Przeciwdziałanie agresji i przemocy w szkole.
5. Współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
w górę
5. METODY PRACY I SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU
W realizacji zadań
profilaktycznych zostaną wykorzystane następujące sposoby i
metody pracy:
- zajęcia w ramach godzin wychowawczych i edukacyjnych,
- zajęcia pozalekcyjne,
- zajęcia warsztatowe dla uczniów nauczycieli i rodziców,
- zajęcia integrujące środowisko szkolne (wycieczki, festyny,
dyskoteki, wyjścia do
teatru i kina itp.),
- udział w akcjach ogólnokrajowych np. "Dzień bez papierosa", "
Światowy dzień walki
z AIDS", " Dziecko w sieci",
- udział w akcjach szkolnych np. "Dzień dla zdrowia", "Tydzień
bez przemocy",
- pogadanki w ramach zajęć szkolnych i pozalekcyjnych,
- gazetki profilaktyczne,
- wywiadówki profilaktyczne,
- projekcje filmowe,
- inscenizacje i dramy,
- indywidualne rozmowy profilaktyczne z uczniami i rodzicami,
- spotkania z osobami reprezentującymi instytucje pozaszkolne w
ramach edukacji
prozdrowotnej i bezpieczeństwa.
w górę
6. DIAGNOZA ŚRODOWISKA LOKALNEGO
Diagnozy problemów wychowawczych
występujących w środowisku szkolnym dokonano na podstawie
raportu z ewaluacji Programu Profilaktyki za lata 2008-2013,
prowadzonych obserwacji zachowań uczniów, przeprowadzonych badań
kwestionariuszowych i socjometrycznych oraz analizy wytworów
uczniów i dokumentacji szkolnej.
Przeprowadzona analiza wskazuje na istnienie następujących
problemów wymagających działań profilaktycznych:
-narastająca agresja wśród dzieci i młodzieży:
- nieumiejętność polubownego rozwiązywania konfliktów,
- zaburzenia w komunikacji, w relacji uczeń – uczeń, uczeń – osoba
dorosła,
- pojawiające się przypadki kontaktu ze środkami odurzającymi,
- niska świadomość zagrożenia uzależnieniami,
- narastające trudności wychowawcze wśród uczniów klas młodszych,
- coraz większa grupa dzieci niedożywionych,
- powiększająca się liczba dzieci z grup dyspanseryjnych i z deficytami,
- coraz mniejsza pomoc ze strony rodziców,
- brak dyscypliny i niska kultura języka,
- brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne.
w górę
7.
ZADANIA DLA PRACOWNIKÓW SZKOŁY I RODZICÓW
W pracy profilaktycznej wszystkie
działania szkoły powinny być skoordynowane, zatem każdy
pracownik szkoły i rodzice winni włączyć się w ich realizację.
Zadania dla dyrektora szkoły:
- dyrektor szkoły odpowiada za organizację działań
wychowawczych i
profilaktycznych wśród dzieci i młodzieży zagrożonych
uzależnieniami,
- dba o przygotowanie nauczycieli do realizacji ww. zadań,
- zapewnia środki finansowe na realizację zadań wynikających z
rozporządzenia
Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych form
działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży
zagrożonych
uzależnieniem.
Zadania wicedyrektora szkoły:
- wicedyrektor szkoły dba o sprawną organizację zajęć o
charakterze profilaktyczno-
wychowawczym,
- nadzoruje realizację zajęć w zakresie udzielania przez szkołę
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej,
- kontroluje realizację wybranych przez szkołę programów
wychowawczo-
profilaktycznych,
- współpracuje z pedagogiem szkolnym.
Zadania pedagoga szkolnego:
- pedagog prowadzi diagnozę problemów wychowawczych,
- gromadzi wiedzę o istniejących programach profilaktycznych,
ich podstawach
teoretycznych i skuteczności,
- dokonuje wyboru najodpowiedniejszego programu i ewentualnej
adaptacji do
warunków i potrzeb szkoły,
- prowadzi konsultacje z rodzicami i nauczycielami w zakresie
wiedzy psychologicznej
dotyczącej procesów rozwoju oraz potrzeb dzieci i młodzieży,
- organizuje na terenie szkoły pomoc psychologiczno -
pedagogiczną oraz materialną
dla uczniów,
- podejmuje działania na rzecz usprawnienia komunikacji między
uczniami, uczniami a
rodzicami, uczniami a nauczycielami (mediacje, warsztaty,
poradnictwo),
- współdziała z poradnia psychologiczno-pedagogiczną i innymi
instytucjami
specjalistycznymi działającymi na rzecz dziecka,
- wykonuje czynności wynikające bezpośrednio ze strategii
działań profilaktycznych
oraz interwencyjnych,
- monitoruje i koordynuje przebieg realizacji programu
profilaktyki.
Zadania dla nauczycieli:
- nauczyciele realizują zadania określone w strategii działań
profilaktycznych oraz
interwencji w sytuacjach kryzysowych,
- dbają o tworzenie przyjaznego klimatu szkoły,
- uczestniczą w różnych formach doskonalących,
- prowadzą dyżury dla rodziców, konsultacje, poradnictwo,
- organizują profilaktyczne zajęcia pokazowe dla nauczycieli i
rodziców.
Zadania dla pracowników administracji i obsługi:
- pracownicy administracji i obsługi informują dyrekcję szkoły,
pedagoga szkolnego
i nauczycieli o zauważonych zachowaniach problemowych u
dzieci i młodzieży,
- dbają o tworzenie przyjaznego klimatu szkoły,
- wyznaczeni pracownicy wspomagają dyżury nauczycieli w czasie
przerw.
Zadania dla rodziców:
- rodzice uczestniczą w organizowanych przez szkołę warsztatach
dla rodziców
i nauczycieli oraz spotkaniach profilaktycznych,
- współpracują z pedagogiem szkolnym, wychowawcą i
nauczycielami w zakresie
wspomagania dziecka w jego rozwoju,
- korzystają z pomocy wyspecjalizowanych instytucji zajmujących
się pomocą
rodzinie i dziecku,
- włączają się w organizowanie imprez klasowych i szkolnych,
- wspomagają materialnie przedsięwzięcia szkolne.
w górę
8.
STRATEGIA DZIAŁAŃ
PROFILAKTYCZNYCH
I
etap edukacyjny - nauczanie zintegrowane
Profilaktyka pierwszorzędowa
a) profilaktyka uzależnień
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Uświadamianie szkodliwości picia alkoholu.
|
Dyskusja,
pogadanka, gazetka.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
podstawowe wiadomości na temat szkodliwości picia
alkoholu.
|
2.
Uświadamianie szkodliwości palenia tytoniu.
|
Dyskusja,
pogadanka, gazetka.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
że palenie papierosów jest szkodliwe. Zna podstawowe
wiadomości na temat szkodliwości nikotyny.
|
3. Poznanie zasad
stosowania i podawania leków.
|
Realizacja
elementów programu „Cukierki”. Spotkanie z pielęgniarką
szkolną.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
że podawanie leków musi odbywać się przez osobę dorosłą.
Uczeń wie, że nie wolno mu samodzielnie przyjmować
leków.
|
b) Kształtowanie umiejętności interpersonalnych.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Uczenie umiejętności
radzenia sobie z emocjami, stresem i lękami.
|
Rozmowy na
zajęciach edukacyjnych, przyrodniczo-społecznych.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
sposoby radzenia sobie ze stresem i lękami. Uczeń wie do
kogo się zwrócić w przypadku problemu.
|
2.
Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy klasowej.
|
Zabawy
integracyjne.
|
kl. I - III
|
Uczeń ma
umiejętności porozumiewania się w grupie rówieśniczej,
potrafi dostrzec mocne strony swojej osobowości.
|
3.
Ćwiczenia umiejętności wczuwania się w położenie innej
osoby, zrozumienie dzieci przejawiających odmienne
zachowanie (nadpobudliwość, zachowania agresywne).
|
Ćwiczenia
grupowe.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
jak zachować się w kontakcie z dziećmi przejawiającymi
odmienne zachowanie (nadpobudliwość, zachowanie
agresywne).
|
4.
Organizowanie pomocy uczniom mającym problemy w szkole i
w domu.
|
Porady pedagoga,
terapeuty.
Organizowanie pomocy koleżeńskiej.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
gdzie otrzymać pomoc w przypadku problemu w domu i
szkole (szkoła zapewnia pomoc).
|
5.
Kształtowanie właściwych postaw uczniów poprzez
ukazywanie odpowiednich wzorców.
|
Organizowanie wystaw
dotyczących autorytetów np. Jan Paweł II.
Obchody dnia patrona szkoły.
Pogadanki o sławnych Polakach, realizowanie zagadnienia
na zajęciach edukacji polonistycznej.
|
kl. I - III
|
Uczeń potrafi wzorować się
na autorytetach.
|
6. Kształtowanie poprawnej
komunikacji.
Ustalenie zasad wzajemnego porozumiewania się.
|
Pogadanki.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
zasady wzajemnego porozumiewania się.
|
7.
Rozbudzenie tolerancji i równości.
|
Zapoznanie
z prawami ucznia, prawami dziecka podczas zajęć
edukacyjnych.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna prawa i
obowiązki ucznia i stosuje je w życiu szkolnym i
codziennym.
|
c) Eliminowanie przejawów agresji
i przemocy w szkole. Zwiększenie bezpieczeństwa
w miejscach szczególnie zagrożonych.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej,
psychicznej) w szkole, domu, środowisku lokalnym i
uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania
konfliktów.
|
Konkursy plastyczne.
Układanie haseł, gazetki propagującej przyjaźń.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
sposoby radzenia sobie ze złością.
|
2.
Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi
emocjami.
|
Stosowanie zabaw przeciwko
agresji, relaksacyjnych i wyciszających.
|
kl. I - III
|
Uczeń
potrafi w kulturalny sposób rozładować emocje, zna
sposoby radzenia sobie z negatywnymi emocjami.
|
3.
Pokazanie rodzicom właściwych sposobów radzenia z
agresją u dzieci.
|
Rozmowy i
odczyty podczas zebrań z rodzicami.
|
rodzice
|
Rodzice
znają sposoby radzenia sobie z agresją u dzieci.
|
4.
Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze
słownika ucznia.
|
Pogadanki, scenki dramowe.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
znaczenie i używa słów: proszę, dziękuję, przepraszam.
|
5.
Kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych ucznia.
|
Monitoring
szkolny.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
że jego zachowanie podlega ciągłemu monitoringowi.
|
d) Promowanie zdrowego stylu życia.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Przypominanie zasad zdrowego odżywiania się i
kulturalnego spożywania posiłków.
|
Organizowanie w ramach
Dnia Zdrowia konkursów plastycznych i konkursów wiedzy.
Organizacja przerwy śniadaniowej.
Organizacja akcji „Szklanka mleka”.
Organizowanie tematów na zajęciach z edukacji
przyrodniczej. Udział w programie „Owoce w szkole”.
|
kl. I - III
|
Uczeń
potrafi kulturalnie spożywać posiłki i wie, jakie
produkty zaliczane są do „zdrowej żywności”.
|
2. Dbanie
o higienę ciała, higienę pracy i umysłu ucznia.
|
Spotkanie z pielęgniarką
szkolną.
Realizacja tematów na zajęciach z edukacji
przyrodniczej.
Ćwiczenia w przyjmowaniu prawidłowej postawy ciała
podczas pracy przy biurku oraz pracy z komputerem.
|
kl. I - III
|
Uczeń stosuje prawidłową
postawę ciała podczas pracy przy biurku oraz zachowuje
właściwą odległość od monitora. Przestrzega norm
czasowych podczas pracy na komputerze. Uczeń stosuje
ćwiczenia relaksacyjne.
|
3. Dbałość
o higienę jamy ustnej.
|
Realizacja
tematyki na zajęciach z edukacji przyrodniczej.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
w jaki sposób dbać o higienę w jamie ustnej.
|
4. Wdrażania do aktywnego
wypoczynku i rekreacji.
|
Aktywne uczestniczenie w
przerwach śródlekcyjnych. Udział w wycieczkach
klasowych, pieszych wędrówkach, zabawach i grach
sportowych. Uczestniczenie w „Ekofestynie”.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie,
jak aktywnie spędzać przerwy śródlekcyjne. Uczeń zna
sposoby aktywnego wypoczynku.
|
5.
Promowanie zachowań proekologicznych i prozdrowotnych.
|
Udział we
współzawodnictwie o tytuł ekoklasy. Uczestniczenie w
akcji Sprzątanie Świata.
Udział w obchodach „Dnia Wiosny”.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie
i utożsamia się z zachowaniami proekologicznymi i
prozdrowotnymi.
|
6.
Umiejętność planowania czasu wolnego.
|
Zajęcia z
edukacji przyrodniczo-społecznej.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
sposoby spędzania czasu wolnego.
|
e) Bezpieczeństwo w szkole i podczas zabaw.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Zapewnienie bezpiecznej drogi do i ze szkoły.
|
Realizacja programu
autorskiego „Bezpieczeństwo ruchu drogowego dla klas I –
III”. Konkursy plastyczne dla kl. I – III.
Spotkanie z policjantem. Realizacja zagadnień na
zajęciach z edukacji przyrodniczej. Udział w
zajęciach„Autochodzik”.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
i stosuje zasady bezpiecznej drogi do i ze szkoły.
|
2.
Zapewnienie bezpieczeństwa podczas zabaw.
|
Spotkania z
przedstawicielami Staży Miejskiej.
Pogadanki, gazetki.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
i stosuje zasady bezpieczeństwa podczas zabaw.
|
3.
Zapewnienie bezpieczeństwa w szkole.
|
Stosowanie opracowanego
regulaminu zachowania podczas przerw. Przeprowadzenie
ćwiczeń ewakuacyjnych.
Apele porządkowe i pogadanki.
|
kl. I - III
|
Uczeń zna
zasady regulaminu zachowania podczas przerw. Uczeń wie,
jak zachować się podczas ewakuacji, praktycznie
uczestniczył w próbnej ewakuacji.
|
4.
Umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach i
zapobiegania nieszczęśliwym wypadkom.
|
Spotkania z pielęgniarką
szkolną (pierwsza pomoc w nagłych wypadkach – krwotok,
omdlenia oparzenia).
Wykonanie plakatu informacyjnego z numerami telefonu
pogotowia, policji, straży pożarnej.
Zapoznanie z regulaminem wycieczek przed każdorazowym
wyjściem poza teren szkoły. Praktyczne ćwiczenia
dotyczące korzystania z urządzeń elektrycznych.
|
kl. I - III
|
Uczeń wie
do kogo się zgłosić w przypadku (pierwsza pomoc,
krwotok, oparzenie). Uczeń został zapoznany z
regulaminami wycieczek, wyjść poza teren szkoły.
|
f) Współpraca z rodzicami.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Pomoc
dzieciom będącym w trudnej sytuacji materialnej.
|
Przeprowadzanie zbiórek odzieży, zwolnienie z opłat,
stypendia, pomoc z MOPR, dożywianie, wypoczynek letni i
zimowy.
|
kl. I - III
rodzice
|
Dzieci
rodziców będących w trudnej sytuacji materialnej zostają
objęci pomocą (dożywianie, stypendia, pomoc z MOPR)
|
2.
Pedagogizacja rodziców.
|
Pogadanki
i rozmowy podczas zebrań z rodzicami.
|
rodzice
|
Rodzice
zostają zapoznani ze sposobami rozwiązywania problemów
ich dzieci.
|
3.
Wspieranie rodziców w trudnościach wychowawczych.
|
Zapewnienie rodzicom wsparcia poprzez możliwość
korzystania z porad pedagoga, terapeuty, logopedy.
|
rodzice
|
Rodzice są
objęci pomocą pedagoga szkolnego.
|
II etap edukacyjny – klasy IV –
VI
Profilaktyka pierwszorzędowa
Poziom działań – I. Działania
informacyjne.
a) Promowanie zdrowego stylu życia.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Kształtowanie prozdrowotnych nawyków.
|
Pogadanki,
dyskusje, gazetki tematyczne.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń
stosuje zasady zdrowego stylu życia.
|
2. Promocja zasad zdrowego stylu życia i zbilansowanej
diety.
|
Pogadanki, dyskusje, gazetki tematyczne, imprezy
prozdrowotne, zajęcia sportowe (SKS), zajęcia taneczne.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń zna sposoby
aktywnego stylu życia.
Uczeń zna zasady zbilansowanej diety i wie jak
zastosować ją w życiu codziennym.
|
3. Promowanie zdrowego stylu życia w
czasie wolnym od zajęć edukacyjnych (wolne soboty).
|
Udział w
marszach na orientację i pieszych rajdach w ramach zajęć
pozalekcyjnych koła przyrodniczo – turystycznego.
|
|
Uczeń
włącza się do udziału w pieszych rajdach i marszach na
orientację. Uczeń zna zasady współzawodnictwa o Puchar
Komisji Turystyki Pieszej PTTK i rozwija swoje
zainteresowania krajoznawczo – turystyczne, jako jedna z
metod zdrowego sposobu spędzania wolnego czasu.
|
4. Udział
w przygotowaniach i obchodach DNI DLA ZDROWIA.
|
Przygotowywanie inscenizacji poświęconych propagowaniu
zasad zdrowego stylu życia, ogłaszanie i udział uczniów
w konkursach poświęconych tej tematyce.
|
Kl. IV - VI
|
Uczeń bierze aktywny udział w przygotowaniu obchodów DNI
DLA ZDROWIA.
Uczeń
chętnie włącza się do udziału w konkursach
towarzyszących obchodom DNI DLA ZDROWIA.
|
5. Zasady
gospodarowania wolnym czasem (aktywne spędzanie czasu
wolnego).
|
Pogadanki,
dyskusje.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń
aktywnie spędza czas wolny, zna zalety czynnego
spędzania czasu wolnego.
|
6. Dbanie
o zdrowie psychiczne i higienę pracy umysłowej.
|
Stosowanie nowoczesnych
metod radzenia sobie w trudnych sytuacjach (negocjacje,
asertywność), umiejętne radzenie sobie ze stresem.
Rozmowy i spotkania z pedagogiem, wychowawcą, burza
mózgów, pogadanki, dyskusje, ćwiczenia relaksacyjne
zmniejszające napięcie emocjonalne.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń wie
jak sobie radzić ze stresem, stosuje ćwiczenia
relaksacyjne
|
b) Kształtowanie umiejętności interpersonalnych.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Uczenie
umiejętności radzenia sobie z emocjami, stresem i
lękami.
|
Rozmowy,
pogadanki na zajęciach.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń wie
jak radzić sobie ze stresem, jest asertywny, wie jak
zachować się w trudnej sytuacji, umie panować nad
emocjami.
|
2.
Integrowanie nowo przyjętych klas IV, wzmacnianie
poczucia przynależności do grupy klasowej.
|
Testy
socjometryczne, zabawy integracyjne.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń zna
swoją wartość przynależności do grupy klasowej,
integruje się z nią.
|
3.
Budowanie więzi międzyludzkich, podejmowanie
indywidualnych i grupowych decyzji.
|
Klasowa
uroczystość, andrzejki, mikołajki, klasowa wigilia,
zabawa karnawałowa, Dzień Matki.
|
kl. IV - VI
rodzice
|
Uczeń
stosuje zasady budowania więzi międzyludzkich.
|
4.
Organizowanie pomocy uczniom mającym problemy w szkole i
w domu.
|
Udział w
zajęciach szkolnej świetlicy socjoterapeutycznej,
biblioterapia, pomoc koleżeńska.
|
kl. IV - VI
|
Uczniowie
mają zapewnioną pomoc w szkole, uczestniczą w zajęciach
świetlicy socjoterapeutycznej.
|
c) Przeciwdziałanie agresji i przemocy w szkole.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej i
psychicznej) w szkole, domu, środowisku lokalnym i
uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania
konfliktów.
|
Scenki
obrazowe, konkursy plastyczne, gazetki tematyczne,
pogadanki, dyskusje, „Tydzień przeciwko przemocy”.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń zna
alternatywne sposoby rozwiązywania konfliktów, wie gdzie
w szkole może otrzymać pomoc w przypadku spotkania się z
agresją.
|
2.
Podnoszenie kultury słowa, przeciwstawianie się
wulgaryzmom.
|
Pogadanki,
scenki obrazowe, kontrola dziennika uwag, „Tydzień bez
przemocy”.
|
kl. IV - VI
|
Uczniowie
wiedzą, że powinni stosować zwroty grzecznościowe i
przeciwstawić się wulgaryzmom.
|
3.
Ukazanie rodzicom właściwych sposobów radzenia z agresją
u dzieci.
|
Rozmowy i
odczyty podczas zebrań z rodzicami.
|
rodzice
|
Rodzice
znają sposoby radzenia sobie z agresja u dzieci.
|
4.
Kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów.
|
Monitoring
szkolny.
|
kl. IV - VI
|
Uczeń wie,
że jego zachowanie podlega ciągłemu monitoringowi.
|
5. Udział
w obchodach DNIA BEZPIECZNEGO INTERNETU.
|
Zajęcia
wychowawcze na temat bezpieczeństwa w Internecie,
tworzenie plakatów informacyjnych, udział w konkursach,
quizach pn. HOSTKLASA, udział w kursach e-learning dla
uczniów.
|
Kl. IV - VI
|
Uczeń zna
i propaguje w otoczeniu działania na rzecz bezpiecznego
dostępu do zasobów internetowych.
|
d) Profilaktyka uzależnień.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1.
Uświadomienie o szkodliwości picia alkoholu.
|
Pogadanki,
dyskusje, gazetki tematyczne, projekcje filmów,
pogadanki dla rodziców.
|
kl. IV - VI
rodzice
|
Uczeń zna
wiadomości na temat szkodliwości picia alkoholu.
|
2.
Uświadamianie szkodliwości palenia tytoniu.
|
Pogadanki,
dyskusje, gazetki tematyczne, projekcje filmów,
pogadanki dla rodziców, realizacja programów
profilaktyki.
|
kl. IV - VI
rodzice
|
Uczeń wie, że palenie
papierosów jest szkodliwe.Zna wiadomości na temat
szkodliwości nikotyny.
|
3. Informowanie o szkodliwości środków odurzających,
które prowadzą do uzależnień.
|
Pogadanki,
dyskusje, gazetki tematyczne, projekcje filmów,
pogadanki dla rodziców, zaproszenie edukatora z poradni
profilaktyki i uzależnień.
|
kl. IV - VI
rodzice
|
Uczeń zna
wiadomości na temat środków odurzających, wie, że
prowadzą one do uzależnień.
|
4.
Pogłębianie wiedzy o tematyce antyalkoholowej,
antynikotynowej, antynarkotykowej przez czynny udział
uczniów w DNIACH DLA ZDROWIA.
|
Przygotowywanie się uczniów do konkursów szkolnych
towarzyszących obchodom DNI DLA ZDROWIA i czynny w nich
udział.
|
Kl. IV - VI
|
Uczeń
posiada wiedzę i umiejętności pozwalające zrozumieć mu
zagrożenia związane z uzależnieniami i stara się im
przeciwdziałać
|
e) Współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Udzielenie pomocy w rozwiązywaniu
problemów rodzinnych, pomoc dzieciom będących w trudnej
sytuacji materialnej.
|
Prowadzenie zbiórek odzieży, pomoc
MOPR, dożywianie, wyprawki.
|
rodzice
|
Rodzice dzieci będących w trudnej
sytuacji materialnej są objęci pomocą (pedagog, pomoc
MOPR).
|
2. Wspieranie rodziców w trudnościach
wychowawczych.
|
Zapewnienie rodzicom wsparcia poprzez
możliwość korzystania z porad pedagoga oraz instytucji
współpracujących.
|
rodzice
nauczyciele
|
Rodzice mają zapewnione wsparcie ze
strony pedagoga oraz innym instytucji współpracujących.
|
3. Podnoszenie świadomości rodziców w
zakresie trudności dzieci w nauce.
|
Organizowanie tygodnia świadomości
dysleksji.
|
rodzice
|
Rodzice objęci są poradami w poradni
psychologiczno – pedagogicznej. Znają instytucje
wspierające ich w problemach.
|
4. Włączanie uczniów do pracy w
samorządzie uczniowskim oraz organizacjach szkolnych
PCK, Caritas, Liga Ochrony Przyrody.
|
Zebrania S.U., PCK, Caritas,
uroczystości szkolne i pozaszkolne, akcje charytatywne,
współpraca z innymi organizacjami pozaszkolnymi ze
środowiskiem lokalnym.
|
uczniowie
rodzice
|
Uczniowie uczestniczą w szkolnych i
pozaszkolnych akcjach charytatywnych, współpracują z
organizacjami pozaszkolnymi i środowiskiem lokalnym
(Caritas, świetlica parafialna, PCK, Odział LOP w
Grudziądzu, samorząd uczniowski).
|
Profilaktyka drugiego stopnia
Zadania profilaktyki II stopnia skierowane są do uczniów o
najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności, pomagające im w jego
redukcji.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Efekty działań
|
Redukcja dysfunkcji rozwoju uczniów.
|
1. Zajęcia
terapeutyczne:
- korekcyjno-kompensacyjne,
- logopedyczne,
- socjoterapeutyczne,
- rewalidacyjne,
- biblioterapii.
|
Wszystkim uczniom oferuje się pomoc
terapeutyczną.
|
2.Utworzenie grupy terapeutycznej
obejmującej dzieci z ADHD.
|
W szkole powstanie
grupa terapeutyczna skupiająca uczniów z ADHD.
|
3.Indywidualna opieka
pedagogiczna nad uczniami zagrożonymi niedostosowaniem
społecznie i niedostosowanymi społecznie.
|
Pedagodzy sprawują opiekę nad uczniami
niedostosowanymi społecznie. Zmniejsza się % uczniów
niedostosowanych.
|
4.Współpraca z rodzicami uczniów z
grupy ryzyka.
|
Rodzice systematycznie współpracują ze
szkołą, korzystają z jej ofert.
|
5.Współpraca z instytucjami i
organizacjami wspomagającymi rodzinę i rozwój dziecka.
|
Pedagodzy utrzymują stały kontakt z
instytucjami.
|
6. Zapobieganie niedostatkom
ekonomicznym.
|
Rodziny w trudnej sytuacji materialnej
otrzymują pomoc.
|
III etap edukacyjny - gimnazjum
Profilaktyka pierwszorzędowa
Poziom działań – I. Działania
informacyjne.
a) Zagrożenie środkami zmieniającymi świadomość.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Zapobieganie uzależnieniom,
ukazywanie zagrożeń wynikających z picia alkoholu,
zażywania innych substancji odurzających, dostarczenie
informacji na temat środków psychoaktywnych.
|
Pogadanki, dyskusje, gazetki
informacyjne, gromadzenie i udostępnienie materiałów
profilaktyki uzależnień, realizacja specjalistycznych
programów profilaktycznych.
|
uczniowie
|
Uczniowie znają zagrożenia picia
alkoholu oraz zażywania substancji odurzających.
Uczestniczą w specjalistycznych programach
profilaktycznych.
|
2. Zmniejszenie motywacji do picia,
palenia, „brania” w celu osiągania pożądanych stanów
emocjonalnych.
|
Ukazanie zdrowotnych, społecznych i
moralnych następstw i metod ich leczenia. Obserwacja
uczniów podczas przerw, lekcji, zajęć pozalekcyjnych.
|
uczniowie
|
Uczniowie znają
alternatywne sposoby spędzania czasu wolnego oraz
osiągania pożądanych stanów emocjonalnych.
|
b) Zagrożenia współczesnego
świata, uzależnienie od Internetu, cyberprzemoc.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Uświadomienie
zagrożeń wynikających z nieograniczonego i
niekontrolowanego dostępu do komputera i Internetu.
|
Pogadanki, dyskusje, burza
mózgów, rozmowy indywidualne z uczniami zagrożonymi
nałogami, organizowanie akcji „Dnia bezpiecznego
Internetu”.
|
uczniowie
rodzice
|
Uczniowie znają
zagrożenia wynikające z nieograniczonego dostępu do
Internetu.
Uczestniczą w akcjach poprawiających świadomość.
|
2. Promowanie zdrowego stylu życia i
dbałość o zdrowie psychiczne.
|
Pogadanki, dyskusje, zajęcia sportowe,
zajęcia taneczne, realizacja programu „Trzymaj formę”,
zorganizowanie Dnia dla zdrowia, gazetki tematyczne,
konkursy.
|
uczniowie
rodzice
|
Uczniowie znają zasady
i korzyści zdrowego stylu życia.
Uczestniczą w programach prozdrowotnych realizowanych na
terenie szkoły.
|
3. Rozwijanie umiejętności radzenia
sobie w sytuacji presji rówieśniczej związanej z
używaniem technologii informatycznej.
|
Scenki dramowe,
pogadanki, realizacja programu profilaktycznego „Sobą
być – dobrze żyć”.
|
uczniowie
|
Uczniowie znają sposoby radzenia sobie
w sytuacji zagrożenia, wiedzą gdzie otrzymać pomoc i nie
boją się o nią prosić..
|
c) Problem wagarów i ucieczki z lekcji-zagrożenia związane z
sektami i grupami nieformalnymi.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Przeciwdziałanie
wagarom i ucieczkom z lekcji. Wzrost wiedzy i
świadomości uczniów na temat konsekwencji opuszczania
lekcji w tym spotkania nieodpowiednich osób i możliwości
poddania się ich wpływom.
|
Autorski program podnoszenia
frekwencji uczniów, pogadanki, stosowanie ciekawych
metod pracy na lekcji, kontrola frekwencji uczniów
(szybka interwencja), promocja uczniów z wysoką
frekwencją.
|
uczniowie
rodzice
|
Uczniowie znają konsekwencje
opuszczania lekcji.
|
2. Osiągnięcie umiejętności
dokonywania pozytywnych wyborów.
|
Zniwelowanie niepowodzeń szkolnych.
Zapoznanie uczniów z WSO, z prawami i obowiązkami
ucznia, ustalania z rodzicami form i zakresu współpracy
dotyczących usprawiedliwienia nieobecności w szkole.
|
uczniowie
|
Uczniowie znają sposoby odmawiania w
sytuacjach presji rówieśniczej, znają prawa i obowiązki
ucznia.
|
d) Przeciwdziałanie agresji i przemocy w szkole.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Uświadomienie konsekwencji
stosowania agresji. Zrozumienie przez uczniów źródeł
zachowań agresywnych i ich skutków osobistych i
społecznych.
|
Spotkania z przedstawicielami policji,
straży miejskiej, organizowanie „Dnia bez przemocy”,
pogadanki, konkurs na hasła przeciwko przemocy,
realizacja programu wychowawczo-profilaktycznego Saper –
czyli jak rozminować agresję.
|
uczniowie
rodzice
|
Uczniowie znają konsekwencje
stosowania agresji na terenie szkoły i poza nią, znają
sposoby radzenia sobie z agresją własną i cudzą,
uczestniczą w programach profilaktycznych.
|
2. Adaptacja i integracja zespołu
klasowego. Rozwijanie umiejętności nawiązywania
satysfakcjonujących kontaktów.
|
Pogadanki, testy socjometryczne
dla klas nowo przyjętych, zajęcia warsztatowe,
wycieczki, imprezy klasowe (Andrzejki, Mikołajki,
wigilia klasowa, itp.), współpraca z trójkami klasowymi
rodziców.
|
uczniowie
rodzice
|
Uczniowie znają zasady integracji
zespołu klasowego, utożsamiają się z grupą szkolną,
włączają się w organizację imprez ogólnoszkolnych i
masowo w nich uczestniczą.
|
3. Ukazanie zachowań alternatywnych w
sytuacjach wzbudzających agresję. Rozwijanie
samoświadomości własnych emocji i uczuć.
|
Pogadanki, scenki
dramowe, rozmowy indywidualne, wsparcie pedagoga i
wychowawcy.
|
uczniowie
|
Uczeń zna sposoby zachowania w
sytuacjach wzbudzających agresją, ma świadomość własnych
emocji i uczuć, potrafi radzić sobie z nimi.
|
e) Współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Adresaci
|
Efekty działań
|
1. Uświadomienie rodziców zagrożeń
rozwoju młodego pokolenia.
|
Współpraca z rodzicami
uczniów, którzy mają problemy w szkole.
Prelekcje dla rodziców podczas zebrań, rozmowy
indywidualne, warsztaty wspólne z nauczycielami w ramach
WDN, udostępnienie rodzicom adresów instytucji
wspierających wychowanie dziecka.
|
rodzice
nauczyciele
|
Rodzice zostają zapoznani z
zagrożeniami w rozwoju młodego pokolenia, mają
udostępnione adresy instytucji wspierających.
|
Profilaktyka drugorzędowa
Zadania profilaktyki II stopnia skierowane są do uczniów o
najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności, pomagające im w jego
redukcji.
Zadania profilaktyczne
|
Sposób realizacji
|
Efekty działań
|
Udział młodzieży zagrożonej w
zajęciach świetlicy socjoterapeutycznej.
|
Kierowanie uczniów za zgodą opiekunów
do świetlicy socjoterapeutycznej.
|
Uczniowie mają możliwość udziału w
zajęciach terapeutycznych na terenie szkoły.
|
Współpraca z Poradnią
Psychologiczno-Pedagogiczną, Ośrodkiem uzależnień,
Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
|
Współpraca w miarę potrzeb.
|
|
Wyznaczanie uczniom z zagrożeniami
funkcji raz włączanie ich do programów rówieśniczych.
|
Zachęcanie uczniów do uczestnictwa w
zajęciach specjalistycznych, przydzielanie im
dodatkowych zadań.
|
|
Współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy
Rodzinie.
|
|
|
Kontakty z policja i strażą miejską.
|
|
|
w górę
9. MONITORING I EWALUACJA
PROGRAMU PROFILAKTYKI
Częściowa ewaluacja programu
będzie odbywać się w trakcie jego realizacji, natomiast
całościowa po upływie trzech lat od momentu wdrożenia.
Miarą oceny osiągnięć ucznia będzie jego własne postępowanie,
polegające na eliminowaniu niepożądanych społecznie zachowań.
Badania nad programem obejmą trzy poziomy:
- ewaluacja procesu – polegająca na zbadaniu jak realizowano
program, czy udało się
go zrealizować, ilu było uczestników, które elementy sprawdziły się
a które nie i
dlaczego,
- ewaluacja wyniku – polegająca na zbadaniu czy zrealizowano
cele założone w
programie,
- ewaluacja wpływu – polegająca na zbadaniu czy program
przyniósł efekty ogólne
dotyczące nie tylko uczniów np. zmiana zachowań rodziców czy
zmiany w
społeczności lokalnej.
Ocena efektów realizacji niektórych elementów programu
dokonywana będzie przez zainteresowane podmioty w trakcie
posiedzeń rady pedagogicznej – podsumowujących pracę w pierwszym
i drugim półroczu roku szkolnego.
Przedmiotem oceny będą:
- funkcjonowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej
(sprawozdania pedagogów,
terapeutów, logopedy),
- tematyka pedagogizacji rodziców na spotkaniach z wychowawcami
(sprawozdania
pedagogów),
- realizacja zaleceń zawartych w orzeczeniach PPP (sprawozdanie
terapeutów),
- udział nauczycieli w formach WDN i zewnętrznego doskonalenia
nauczycieli
(sprawozdanie liderów WDN),
- realizacja programów profilaktycznych (sprawozdania
realizatorów).
Wnioski wynikające ze sprawozdań przedstawionych na radzie
pedagogicznej będą wykorzystane do modyfikacji działań
profilaktycznych. Ewentualne zmiany i programy naprawcze będą do
programu profilaktyki wprowadzane aneksem.
Proponowane narzędzia do stosowania w mierzeniu jakości pracy
profilaktycznej: sprawozdania z realizacji planów i programów,
obserwacje, wywiady, badania kwestionariuszowe, opinie i wnioski
zgłaszane przez rodziców, analiza dokumentacji szkolnej.
w górę
10.
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
Podstawę prawną do wprowadzenia
procedur stanowią:
- Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o postępowaniu w
sprawach nieletnich
(Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 228 z późn. zm. - tekst
jednolity Dz. U. z 2002 r.
Nr 11, poz. 109) oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą,
- Zarządzenie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16
czerwca 1997 r.
w sprawie form i metod działań policji w zakresie
zapobiegania i zwalczania
demoralizacji i przestępczości nieletnich,
- Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie
szczegółowych form
działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i
młodzieży zagrożonych
uzależnieniem (Dz. U. Nr 26 z 2003 r., poz.226)
- Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i
Przestępczości
wśród Dzieci i Młodzieży przyjęty przez Radę Ministrów w dniu
13 stycznia 2004 r.
Działania interwencyjne
I. W
przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18
lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w
stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania
świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć
następujące kroki:
1. Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy.
2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora
szkoły.
3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów)
ucznia i
przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę
z rodzicami oraz
uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia
informacji, zobowiązuje
ucznia do zaniechania negatywnego postępowania,
rodziców zaś bezwzględnie do
szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji
profilaktycznej może
zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do
specjalistycznej placówki i udział
dziecka w programie terapeutycznym.
4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawią się do
szkoły, a nadal z
wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach
demoralizacji ich dziecka,
dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej
sytuacji sąd rodzinny lub policję
(specjalistę ds. nieletnich).
5. Podobnie, w sytuacji gdy, szkoła wykorzysta wszystkie
dostępne jej środki
oddziaływań wychowawczych (rozmowa z rodzicami,
ostrzeżenie ucznia, spotkanie
z pedagogiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi
oczekiwanych rezultatów,
dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję.
Dalszy tok postępowania leży
w kompetencji tych instytucji.
6. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia,
który ukończył
17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego
udziału w działalności grup
przestępczych, zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu
postępowania karnego, dyrektor
szkoły zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym
prokuratora lub policję.
II.
W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły
znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków
powinien podjąć następujące kroki:
1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy.
2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów
bezpieczeństwa nie
pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie
będzie zagrożone jego
życie ani zdrowie.
3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub
odurzenia, ewentualnie
udzielenia pomocy medycznej.
4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców /
opiekunów, których
zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze
szkoły. Gdy rodzice /
opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu
ucznia w szkole, czy
przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo
przekazaniu go do dyspozycji
funkcjonariuszom policji - decyduje lekarz, po
ustaleniu aktualnego stanu zdrowia
ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły.
5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy
rodzice ucznia
będącego pod wpływem alkoholu - odmawiają przyjścia do
szkoły, a jest on
agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do
zgorszenia albo zagraża
życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia
stanu nietrzeźwości,
policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby
wytrzeźwień, albo do
policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas
niezbędny do
wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie
umieszczenia zawiadamia się
rodziców oraz sąd rodzinny jeśli uczeń nie ukończył 18
lat.
6. Jeżeli powtarzają się przypadki w których uczeń (przed
ukończeniem 18 lat)
znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na
terenie szkoły, to dyrektor
szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji
(specjalisty ds. nieletnich) lub
sądu rodzinnego.
7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który
ukończył 18 lat stanowi
wykroczenie z art.43 ust.1 Ustawy z dnia 26
października 1982 r. o wychowaniu
w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o
tym fakcie powiadomić
policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej
instytucji.
III.
W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły
substancje przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć
następujące kroki:
1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza
substancję przed dostępem
do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej
zniszczeniem do czasu przyjazdu
policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie
działań pedagogicznych) ustalić,
do kogo znaleziona substancja należy.
2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły, który
wzywa policję.
3. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną
substancję i
przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.
IV.
W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy
sobie substancję przypominającą narkotyk powinien podjąć
następujące kroki:
1. Powiadamia dyrektora i pedagoga.
2. W obecności innej osoby ma prawo żądać, aby uczeń przekazał
mu tę substancję,
pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni we
własnej odzieży, ewentualnie
innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich
związku z poszukiwaną
substancją. Nauczycielowi nie wolno (nie ma prawa)
samodzielnie wykonać
czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest
to czynność zastrzeżona
wyłącznie dla policji.
3. Pedagog powiadamia o zaistniałym zdarzeniu rodziców
(opiekunów ucznia) i wzywa
ich od natychmiastowego stawiennictwa.
4. W przypadku, gdy uczeń na prośbę nauczyciela nie chce
przekazać substancji, ani
pokazać zawartości teczki szkoła wzywa policję, która
po przyjeździe przeszukuje
odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza
znalezioną substancję
i zabiera ją do ekspertyzy.
5. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po
odpowiednim
zabezpieczeniu, bezzwłocznie przekazuje ją do jednostki
policji. Wcześniej próbuje
ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył
substancję. Całe zdarzenie
dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z
ustaleń wraz ze swoimi
spostrzeżeniami.
Uwaga!
Zgodnie z przepisami
ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce karane jest:
- posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji
psychotropowych,
- wprowadzanie do obrotu środków odurzających,
- udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich
użycia oraz nakłanianie do
użycia,
- wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających.
Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu
przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeżeli
sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17.
Uczeń, który dopuszcza się powyższych czynów po ukończeniu 17
lat popełnia przestępstwo i podlega przepisom ustawy z dnia 6
czerwca 1997 r. - KPK.
W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia,
który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd
rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia,
który ukończył 17 rok życia, prokuratora lub policję.
V.
Postępowanie wobec ucznia -
sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa:
1. Niezwłoczne zawiadomienia dyrektora szkoły.
2. Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków
zdarzenia.
3. Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie
szkoły) dyrektorowi
szkoły lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę.
4. Powiadomienie rodziców ucznia.
5. Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa
jest poważna (rozbój,
uszkodzenie ciała, itp.) lub sprawca nie jest uczniem
szkoły i jego tożsamość nie
jest nikomu znana.
6. Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub
przedmiotów
pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji
(np. sprawca rozboju na
terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub
porzuca jakiś przedmiot
pochodzący z kradzieży).
VI.
Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą
czynu karalnego:
1. Udzielenie pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź
zapewnienia jej udzielenia
przez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała
obrażeń.
2. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły.
3. Powiadomienie rodziców ucznia.
4. Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje
konieczność
profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa,
ustalenia okoliczności
i ewentualnych świadków zdarzenia.
5. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów
wybuchowych, innych
niebezpiecznych substancji lub przedmiotów należy
zapewnić bezpieczeństwo
przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić
dostęp osób postronnych
do przedmiotów wezwać policję - tel. 997 lub 112.
VII.
Procedury postępowania w przypadku znalezienia na terenie szkoły
broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji
lub przedmiotów (procedury w załączeniu).
w górę
11. METODA SZKOLNEJ
INTERWENCJI PROFILAKTYCZNEJ
Do rozwiązywania problemów
wychowawczych, takich jak: wagary, spóźnienia na lekcje, bójki,
przemoc, konflikty z prawem, stosuje się metodę interwencji
profilaktycznej. Składowe elementy interwencji:
I. Diagnoza.
II. Porada.
III. Kontrakt.
IV. Monitoring.
I.
Diagnoza (ocena) - określenie skali zachodzących zjawisk
patologicznych na podstawie faktów, uzyskanych informacji,
przeprowadzonych wywiadów itp. w celu zaplanowania adekwatnych
działań wobec ucznia.
II.
Porada - umiejętnie przeprowadzona rozmowa z uczniem, podczas
której dochodzi do:
- przypomnienia wyraźnego stanowiska szkoły zabraniającego
uczniom np. picia
alkoholu, palenia papierosów, używania innych środków
odurzających,
wagarowania, itp.,
- uświadomienie uczniowi wymiaru konsekwencji dla zdrowia a
nawet życia w
przypadku dalszego zażywania środków odurzających,
- przypomnienie uczniowi przepisów statutu szkoły w przypadku:
spóźnień, wagarów,
kradzieży itp.,
-
poinformowanie ucznia o konieczności powiadomienia o zaistniałej
sytuacji rodziców
(opiekunów prawnych).
III.
Kontrakt - główne narzędzie motywujące ucznia do zmiany
zachowania. Opracowuje go prowadzący interwencję nauczyciel we
współpracy z rodzicami, a następnie przedstawia uczniowi.
Uczeń ma prawo do negocjowania zawartych w nim ustaleń.
Kontrakt podpisywany jest przez nauczyciela, rodziców i ucznia.
Powinien zawierać następujące elementy:
- zobowiązanie ucznia, np. do przestrzegania Kodeksu
Wewnętrznego Życia Szkoły,
Kodeksu Gimnazjalisty,
- przywileje, które zostaną odebrane uczniowi w następstwie
nieprzestrzegania
kodeksu,
- zasady zachowania się w szkole i w domu,
- konsekwencje związane z nieprzestrzeganiem ustaleń kontraktu.
IV.
Monitoring - kontrolowanie realizacji postanowień zawartych w
kontrakcie, który bez stałej wymiany informacji między domem a
szkołą nie spełni swej funkcji.
w górę
|